Verwonder je over de kracht van 19de-eeuwse stoomtechnieken en de eeuwenlange strijd tegen het water. Cruquius Museum vertelt het verhaal over de droogmaking van het Haarlemmermeer, de “Deltawerken van de 19e eeuw”. Hoogtepunt van ieder bezoek vormt de demonstratie van de grootste stoommachine ter wereld.
De museumpresentatie van het Cruquius Museum is geheel vernieuwd. OPERA Amsterdam ontwierp in 2020 een stoere en interactieve presentatie die het rijksmonument laat stralen. De transformatie van het gemaal was de eerste fase van het grote nieuwbouwplan van de museumstichting. De tweede fase, de museale uitbreiding met het Cruquiuspaviljoen, is nu te bezoeken. De laatste fase, een verbindingsgang tussen gemaal en paviljoen, is in ontwikkeling. Lees hier meer.
stoomgemaal
Stoomgemaal De Cruquius is een uniek voorbeeld van neogotische architectuur en een top-100 monument. Het gebouw heeft zware steunberen, spitsboogramen en kantelen. Binnen is veelvuldig gebruik gemaakt van gietijzeren ornamenten. De pompen werden aangedreven door de grootste stoommachine ter wereld. De imposante combinatie van techniek en architectuur maken het stoomgemaal De Cruquius tot een industrieel monument van wereldformaat. Aan bezoekers kan de werking worden gedemonstreerd.
machine
De trots is de wereldberoemde stoommachine uit 1849, die in de machinekamer in volle glorie is te bezichtigen. De grootste cilinder te wereld, met een diameter van 3.66 meter, bevindt zich onder de bedrijfsvloer. De acht pompen bevinden zich aan het eind van de balansarmen. Iedere pomp bestaat uit een buis, zuiger en vlinderkleppen. De zuiger wordt met kettingen in de zuigerbuis bewogen. Elke pomp kan per slag 8.000 liter water bijna 5 meter omhoog pompen. Per minuut werden er 5 slagen gemaakt.
Het (voor demonstraties) op en neer bewegen van de zuiger in deze cilinder gebeurt nu met een modern hydraulisch systeem voor alle bezoekers. Een enkele keer zorgt een storing in het systeem ervoor dat het niet mogelijk is de machine te laten bewegen.
klimaatverandering
Het klimaat is geen vaststaand gegeven. Grote veranderingen zijn aan de orde van de dag. Ze hebben te maken met het stijgen van het zeewaterniveau als gevolg van het smelten van de poolkappen en de wereldwijde temperatuurstijging. Hierdoor is het steeds lastiger om de polders droog te houden. Cruquius Museum vindt het belangrijk het publiek te informeren over de gevolgen van deze veranderingen en over de beslissingen hieromtrent. Zoals in de 19de eeuw Koning Willem I de beslissing nam het meer droog te maken, zo kunnen we in de toekomst ook voor uitdagingen komen te staan. Het is zaak goed mee te bewegen met de klimatologische veranderingen. Met onze vaste presentatie, met de rondleidingen en educatie en met de publicaties laten we weten dat ook in de toekomst lef en innovatie nodig is om droge voeten te houden in Nederland.
